Definicja
Działalność gospodarcza to zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych – prowadzona we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły (ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Przedsiębiorca
Przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną – wykonującą we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Przepisów ustawy nie stosuje się do działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie upraw rolnych oraz chowu i hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego, a także wynajmowania przez rolników pokoi, sprzedaży posiłków domowych i świadczenia w gospodarstwach rolnych innych usług związanych z pobytem turystów.
Zakładanie działalności gospodarczej
Indywidualna działalność gospodarcza jest najpopularniejszą formą prowadzenia przedsiębiorstwa. Założenie działalności gospodarczej nie jest uwarunkowane posiadaniem kapitału początkowego. Jej założenie wymaga jedynie złożenia druku CEIDG-1 (wraz z załącznikami, jeżeli zgłaszamy więcej informacji) do Urzędu Miasta i Gminy, aby uzyskać wpis do ewidencji działalności gospodarczej. Czynność ta nie podlega opłacie.
Prowadzenie spraw przedsiębiorstwa
Przedsiębiorca występuje w obrocie gospodarczym pod firmą, którą jest jego imię i nazwisko. Do nazwy przedsiębiorstwa może dodać również część marketingową (np. Przedsiębiorstwo Handlowo Usługowe „Jaś” Jan Kowalski), i posługiwać się nazwą pełną lub nazwą skróconą – zgodnie z wpisem do ewidencji działalności gospodarczych.
Zasadniczo majątek przedsiębiorstwa jest majątkiem przedsiębiorcy, ale rozliczanym do celów podatkowych na zasadzie przychodów i kosztów podatkowych. Prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą przedsiębiorca odpowiada całym swoim majątkiem za skutki jej prowadzenia. Odpowiedzialność ta rozciąga się również na współmałżonka i może być ograniczona jedynie ustanowieniem rozdzielności majątkowej. Współmałżonek nie odpowiada bowiem za zobowiązania powstałe w wyniku prowadzenia działalności z majątku odrębnego, nie odpowiada również za zobowiązania powstałe po ustanowieniu rozdzielności.
Prowadzenie spraw działalności gospodarczej należy do przedsiębiorcy. Może on jednakże korzystać z pomocy członków rodziny (jako osoby współpracujące), zatrudniać inne osoby lub współpracować z innymi przedsiębiorstwami. Część praw i obowiązków może zostać przekazana osobom trzecim na zasadzie pełnomocnictwa (np. księgowa sporządza dokumentację księgową), jednakże nie ogranicza to pełnej odpowiedzialności przedsiębiorcy za zobowiązania powstałe w ten sposób.
Najważniejsze cechy jednoosobowej działalności gospodarczej:
- niewielkie koszty rejestracji;
- szybka rejestracja i likwidacja działalności;
- brak obowiązku posiadania kapitału początkowego;
- osobista odpowiedzialność za wszelkie należności i zobowiązania wynikłe z prowadzenia działalności gospodarczej, która może rozciągać się na współmałżonków;
- osobiste prowadzenie spraw przedsiębiorstwa;
- proste formy prowadzenia księgowości;
- duży wybór form opodatkowania (podatek wg skali, liniowy, ryczałt, karta podatkowa).